Yerseke en Kapelse Moer

De Yerseke en Kapelse Moer liggen tussen de Westerschelde en Oosterschelde aan weerskanten van het Kanaal van Zuid-Beveland. Ze vormden oorspronkelijk één aaneengesloten gebied op de oude eilandkern in de polder de Brede Watering Bewesten Yerseke. In de middeleeuwen gebruikten mensen het gebied intensief voor de zoutwinning. Het authentieke twaalfde-eeuwse polderlandschap bleef hier in tegenstelling tot de omgeving goed bewaard. 

51.495958819961, 4.0526672

Overview map of Yerseke and Kapelse Moer

Oudland

Gebieden zoals dit, waar na het doorbreken van de kustbarrière weinig erosie was, worden gerekend tot het Oudland. Het Oudland van Yerseke en de Kapelse Moer is bedijkt in de twaalfde eeuw. Na het doorbreken van de kustbarrière was er geen grootschalige erosie, maar op verschillende plaatsen doorsnijden getijdenkreken wel de oude eilandkern. In die kreken is door de sterkere stroming dan erbuiten een deel van het veen weggesleten en zand afgezet. Buiten de kreken stroomde het water minder snel en transporteerde het vooral klei die het afzette op het veen. In de loop der eeuwen klonken het veen en de klei buiten de kreken in, waardoor het landoppervlak daalde. Daarom liggen de voormalige geulen tegenwoordig hoger en vormen ze kreekruggen. De laaggelegen klei-op-veengebieden tussen de kreekruggen heten poelgronden. De geosite zelf ligt in zo’n poelgrond, omringd door enkele grotere kreekruggen.  
 

Kapelse Moer in de winter (gemaakt door Marcelle Davidse)

Veen en zoutwinning

Doordat het veen na het doorbreken van de kustbarrière overspoeld werd door zeewater, bleef er in het veen zout achter. Het veen was daardoor niet alleen geschikt als brandstof maar ook voor de zoutwinning. Veen afgraven om zout te winnen, heet moerneren, selneren of darinkdelven. Na het weggraven van het veen bleef er doorgaans een hobbelig terrein achter dat nauwelijks meer bruikbaar was als landbouwland. Lokaal noemen ze dat een hollebollig landschap. Bij de latere en beter gereguleerde strokenmoernering of blokmoernering groeven ze rechthoekige putten uit. De oneffenheden in het landschap door dat type moernering volgen meer regelmatige patronen. De laatste eeuw zijn veel gemoerneerde gebieden op grote schaal geëgaliseerd en opnieuw verkaveld. De Yerseke en Kapelse Moer niet, en dat maakt die gebieden zo bijzonder. 

Bezoek via: Havendijk 36, 4401 NS Yerseke, Nederland

Meer informatie: https://www.hetzeeuwselandschap.nl/natuurgebieden/yerseke-moer